Kaynak: Nature – “Baffling chronic pain eases after doses of gut microbes”
Fibromiyalji Hastalarına Yepyeni Bir Umut
Fibromiyalji, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen, nedeni tam çözülememiş, inatçı bir kronik ağrı sendromu. Ancak, Nature dergisinde yayımlanan çığır açıcı bir çalışma, bu zorlu hastalıkla mücadelede yeni bir silah sunuyor: bağırsak bakterileri!
İsrail’in Hayfa kentinden Rina Green’in hikâyesi, bu yaklaşımın etkileyiciliğini ortaya koyuyor. Sekiz ay önce, sağlıklı donörlerden alınan mikrobiyotayı içeren kapsüllerle başlanan deneysel bir tedaviyle, yıllardır tekerlekli sandalye kullanan Green yeniden yürüyebildi.
📌
👩🔬 Fibromiyalji Kısaca Nedir?
- Yaygın, kronik kas-iskelet sistemi ağrısı
- Uyku bozuklukları ve yorgunluk
- Bilişsel sorunlar (“fibro-fog”)
- Sıklıkla depresyon ve anksiyeteyle birlikte görülür
Mikrobiyota Nakli Nasıl Yapılıyor?
Tedavide kullanılan yöntem oldukça basit ama etkisi güçlü: sağlıklı bireylerin bağırsak bakterileri özel kapsüllere yerleştirilip hastalara ağız yoluyla veriliyor.
Technion – İsrail Teknoloji Enstitüsü’nden Dr. Amir Minerbi’nin öncülüğündeki ekip, 14 fibromiyalji hastasına bu tedaviyi uyguladı. Katılımcıların %85’i ağrılarında, anksiyetelerinde ve uyku kalitelerinde belirgin bir iyileşme yaşadı.
📌
🧠 Bağırsak Mikrobiyotası Nedir?
Bağırsaklarımızda yaşayan trilyonlarca mikroorganizma (bakteri, mantar, virüs) sindirimden bağışıklığa, ruh halimizden ağrı eşiğimize kadar birçok süreci etkiliyor.
Bağırsak ve Beyin: Görünmeyen Bir İttifak
Bağırsaklarımız ve beynimiz düşündüğümüzden çok daha yakın ilişkide. Araştırmacılar bu bağlantıya “mikrobiyota–beyin ekseni” diyor.
Fareler üzerinde yapılan deneylerde, fibromiyalji hastalarından alınan mikrobiyota, farelerde ağrı hassasiyetini artırdı. Yani bu mikroorganizmalar, merkezi sinir sistemine kadar etki edebiliyor!
📌
🌐 Mikrobiyota – Beyin Ekseni
Bağırsaklardaki mikrobiyal denge, vagus siniri ve immün yanıt yoluyla beynimize sinyal gönderir. Bu sinyaller, stres, anksiyete ve hatta ağrı eşiğini değiştirebilir.
İlk Sonuçlar Ne Diyor?
Dr. Minerbi, bu erken aşamadaki çalışmanın umut verici olduğunu ancak dikkatli olunması gerektiğini belirtiyor. Tedavi henüz yaygın klinik uygulama için hazır değil.
📌
💊 Mikrobiyota Nakli Güvenli mi?
Evet, uygun donör seçimi ve işleme teknikleriyle güvenli görünüyor. Ancak hâlâ deneyseldir ve standart bir protokol bulunmamaktadır.
Önümüzdeki Yol: Bilim Yavaş Ama İstikrarlı İlerler
Araştırma ekibi, şimdi daha büyük ve randomize kontrollü çalışmalara hazırlanıyor. Hedef, bu tedavinin kimlere iyi geldiğini, hangi mikrobiyal bileşimin daha etkili olduğunu ve etkilerin ne kadar sürdüğünü ortaya koymak.
📌
🔍 Bilimsel Notlar
- Çalışma grubu: 14 hasta
- Etki oranı: %85 belirgin iyileşme
- Kaynak: Nature, 2025 – 10.1038/d41586-025-01290-x
⚠️ Henüz geniş ölçekli RCT çalışmaları yapılmadı.
